2022-يىل 31-يانۋار
ئەزەربەيجان روسىيە بىلەن ئۇكرائىنا ئوتتۇرىسىدىكى جىددىيلىك گاز تەمىنلەشنى قالايمىقانلاشتۇرسا، ياۋروپانى بىر قىسىم جىددىي گاز بىلەن تەمىنلەشكە تەييار.
ئەزەربەيجاننىڭ ئەنگىلىيەدە تۇرۇشلۇق باش ئەلچىسى ئېلىن سۇلايمانوفنىڭ ئېيتىشىچە، بىزنىڭ قوشۇمچە ئېكسپورتىمىز ئەڭ كۆپ تەمىنلىگۈچى روسىيەنىڭ ئورنىنى ئالالمىسىمۇ، ئېنېرگىيەگە باي ئەزەربەيجان تېخىمۇ كۆپ ھەجىمدە گاز ئەۋەتەلەيدىكەن.
ئەزەربەيجاننىڭ ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق باش ئەلچىسى بولسا: «ھەجىمىنىڭ كۆرۈنەرلىك ئېشىشى ياۋروپانىڭ ئۇزۇن مۇددەتلىك تەبىئىي گاز توختام ئىمزالىشىنى تەلەپ قىلىدۇ»دېدى
ياۋروپا روسىيەدىن گاز ئېلىشنى توختاتسا ياكى قالايمىقانلاشتۇرۇۋەتسە، باشقا تەبىئىي گاز مەنبەسىگە كاپالەتلىك قىلماقچى بولۇۋاتىدۇ، ئەزەربەيجاننىڭ ئىرانغا گاز ئېقىش توختىتىلغاندىن كېيىن تۈركىيەنى قوشۇمچە گاز بىلەن تەمىنلىمەكتە. ئەزەربەيجان ئېنېرگىيە كومىسسارى قادىرى سىمسون ئامېرىكا ۋە قاتار بىلەن سۆھبەتلەشكەن بولۇپ، 4-فېۋرال جەنۇب تەبىئىي گاز كارىدورىنىڭ مىنىستىرلار يىغىنىغا قاتنىشىدىكەن. بۇ تەبىئىۇ گاز كارىدورىنى ياۋروپا ئىتتىپاقى قوللىغان بولۇپ، بىر يىل ئىلگىرى كاسپىي دېڭىزىدىن ئىتالىيەنىڭ جەنۇبىغا گاز يەتكۈزۈشكە باشلىغان.
جەنۇب تەبىئىي گاز كارىدورى
بۇ تۇرۇبا يولى روسىيەدىن كېلىدىغان گازنى ئازايتىشى ئۈچۈن ياۋروپانىڭ باشقا تاللاشلىرىنىڭ بىرى
سۇلايمانوف لوندوندا زىيارەتنى قوبۇل قىلغاندا مۇنداق دېدى: «ئەگەر بىز تۈركىيەدە كۆرگەندەك جىددىي ئېھتىياج بولسا، ئەلۋەتتە بەزى تەييار». «ئەمما ئەزەربەيجاننىڭ گاز ھەجمى روسىيەنىڭ ھەجمى بىلەن باراۋەر ئەمەس ، بۇ ئېنىق».
ئەزەربەيجان بولسا تېخىمۇ كۆپ گاز ئىشلەپچىقىرالايدۇ ۋە جەنۇب تەبىئىي گاز كارىدورى كېڭەيتەلەيدۇ. تەمىنلەش سىستېمىسىنى قىسمەن ئەنگىلىيە ئىگىدارچىلىقىدا بولۇپ، قۇرۇلۇشقا يەتتە يىلدىن كۆپرەك ۋاقىت ۋە 33 مىليارد دوللار مەبلەغ سېلىنغان.
ياۋروپا كومىسسىيونىنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلىرى جۈمە كۈنى مۇنداق دېدى: ئۆز نۆۋىتىدە، ياۋروپا بىرلەشمىسى ئاساسلىق ئېنېرگىيە ئىشلەپچىقارغۇچىلار بىلەن ھەمكارلىق ئورنىتىش ئۈچۈن تىرىشىۋاتقان بولغاچقا، يېڭى تەمىنلەشكە كاپالەتلىك قىلالايدىغان ھەر قانداق كىشى بىلەن ئالاقىلىشىدۇ.
ئۇزۇن مۇددەتلىك سودا
ئەزەربەيجاننىڭ تەمىناتىغا بولغان ھەر قانداق تېز قوزغىتىش چەكلىك بولىدۇ، بۇنىڭ بىلەن ياۋروپا سېتىۋالغۇچىلارنىڭ ئۇزۇن مۇددەتلىك تەبىئىي گاز توختام ئىمزالىشى تەلەپ قىلىنىدۇ.
چۈنكى ئېنېرگىيە ئۇل ئەسلىھەلىرى قىممەت بولۇپ، قۇرۇلۇشقا نەچچە يىل ۋاقىت كېتىدۇ، شۇڭا يېڭى تۈرلەرگە مەبلەغ سالغان دۆلەتلەر سېتىۋالغۇچىلارنىڭ بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك. ياۋروپانىڭ شامال ۋە قۇياش ئېنېرگىيىسى قاتارلىق پاكىز ئېنېرگىيەلەرنىڭ تېز سۈرئەتتە ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ، پرېزىدېنت ۋىلادىمىر پۇتىن ئەگەر روسىيە ياۋروپاغا ئېكسپورتنى ئاشۇرۇشقا مەبلەغ سالماقچى بولسا، بۇ خىل ئۇزۇن مۇددەتلىك سودىنىڭ لازىم بولىدىغانلىقىنى كۆپ قېتىم ئوتتۇرىغا قويدى.
سۇلايمانوف مۇنداق دېدى: «بىز قىسقا مۇددەتلىك كرىزىس ئارقىلىق ئېنېرگىيە بىخەتەرلىكى، يوشۇرۇن كېڭىيىش ۋە ھەجمىنىڭ ئېشىشىغا قارىمايمىز، قىسقا مۇددەتلىك سودا بىلەن مۇۋەپپەقىيەت قازىنالمايسىز». «بۇ بىر ئۇزۇن مۇددەتلىك پىلان، بۇ بىر جەريان، «ماڭا تېخىمۇ كۆپ گاز بېرىڭ» دېگىنىگە ئوخشىمايدۇ».
ئەزەربەيجان گازىنى تاپشۇردى
ئەزەربەيجاننىڭ ئېكسپورت ئومۇمىي مىقدارى 19 مىليون كۇپ مېتىر ، تۈركىيە 8 مىليون كۇپ مېتىر دىن ، ئىتالىيە 7 مىليون كۇپ مېتىردىن ئېشىپ كەتتى، قالغانلىرى گرۇزىيە ، گرېتسىيە ۋە بۇلغارىيەگە ئېكسپورت قىلىندى.