مەنبە: Euronews
2021-يىلى 7- ئاينىڭ 07- كۈنى، چارشەنبە
خىتاي بىلەن ئۇكرائىنا ئوتتۇرىسىدا مەبلەغ سېلىش كېلىشىمى ئىمزالاندى. دىققەت قىلىشقا ئەرزىيدىغىنى شۇكى ، بۇ كېلىشىم ئۇكرائىنانىڭ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىنى تەكشۈرۈش چاقىرىقىنى رەت قىلغاندىن كېيىن تۈزۈلگەن.
خىتاي سودا مىنىستىرلىقىنىڭ باياناتىدا، خىتاي بىلەن ئۇكرائىنا ئوتتۇرىسىدا ئۇل ئەسلىھە ساھەسىدىكى ھەمكارلىقنى كۈچەيتىش ۋە ئىككى دۆلەتنىڭ ئىقتىسادىي ئالاقىسىنى تېزلىتىش توغرىسىدا كېلىشىم ئىمزالانغانلىقى ئېلان قىلىندى.
6-ئاينىڭ 30-كۈنى ، خىتاي سودا مىنىستىرى ۋاڭ ۋېنتاۋ ۋە ئۇكرائىنانىڭ ئۇل ئەسلىھە مىنىستىرى ئولېكساندېر كۇبراكوف ئىمزالىغان كېلىشىم دائىرىسىدە، دۆلەت ئىچى مەبلىغى ۋە پۇل-مۇئامىلە ئورگانلىرى، تاشيول ، كۆۋرۈك ۋە تۆمۈر يول تۈرلىرى ۋە بىرلەشمە تۈرلەردە ئاكتىپ ھەمكارلىشىشى ئۈچۈن كېرەكلىك ياردەمنى بېرىشى كېرەك ئىكەن.
خىتاي مەتبۇئاتلىرىدا ئەكس ئەتتۈرۈلگەن خەۋەرلەردە، بۇ كېلىشىم ھەر ئىككى تەرەپنىڭ ئەمەلىي ھەمكارلىق ئۈچۈن كۆرسەتكەن تىرىشچانلىقىنىڭ ئىپادىسى ، گەرچە ئوڭۇشسىزلىقلارغا قارىماي ، ئورتاق تونۇش ۋە قوللاشتا كۆرسىتىلدى.
ئەنگىلىيە «تايمىس گېزىتى» نىڭ كۆرسىتىشىچە ، بۇ كېلىشىم ئۇكرائىنانىڭ ئالدىنقى ئايدا كانادانىڭ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئالدىدىكى تەشەببۇسىنىڭ بىر قىسمى سۈپىتىدە، خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قارىتىلغان كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىنى تەكشۈرۈش چاقىرىقىنى رەت قىلغاندىكىن كېيىن ھاسىل قىلىنغان.
بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى كانادانىڭ رەھبەرلىكىدە جەمئىي 45 دۆلەت خىتايغا بىرلەشمە تېلېفون قىلىپ، بېيجىڭدىن مۇستەقىل كۆزەتكۈچىلەرنىڭ ئۇيغۇرلار ياشايدىغان شىنجاڭ رايونىغا كىرىشىگە رۇخسەت قىلىشنى تەلەپ قىلدى.
خىتابنامىگە ئاۋىستىرالىيە، ئەنگىلىيە، فرانسىيە، گېرمانىيە، ياپونىيە ۋە ئامېرىكىدىن باشقا، ئۇكرائىنامۇ ئىمزا قويغان ئىدى. ئوكرائىنانىڭ بۇ قارادىدىن كېيى خىتاي ئۇكرائىناغا 500 مىڭ دانە كوۋىد -19 ۋاكسىنىسىنى بەرمەسلىك بىلەن تەھدىت سېلىش نەتىجىسىدە، ئوكرائىنا ھۆكۈمىتى ب د ت خىتابنامىسىنى قوللاش تۇغرىسىدىكى قارارىنى 6-ئاينىڭ ئاخىرىغىچە بىكار قىلدى.
خىتاي 2014-يىلى رۇسىيە قىرىمنى قوشۇۋالغاندىن بۇيان، ئۇكرائىنانىڭ ئەڭ چوڭ سودا ھەمراھىغا ئايلاندى. خىتاينىڭ ئۇكرائىنا مۇداپىئە شىركەتلىرىنى سېتىۋېلىشىمۇ بېيجىڭنىڭ ئوكرائىناغا بولغان تەسىرىنى ئاشۇرۇشى ئامېرىكىنى ئەندىشىگە سالىدىغان مەسىلىلەرنىڭ بىرى. گەرچە ئۇكرائىنا خىتاي بىلەن بولغان سودا ئالاقىسىنى كۈچەيتسىمۇ ، ئەمما ئامېرىكىنىڭ ھەربىي ياردەم ۋە روسىيەنى قوغداش ئۈچۈن شىمالىي ئاتلانتىك ئەھدى تەشكىلاتىغا موھتاج.
